دیجیتال مارکتینگ یا بازاریابی دیجیتال برای مدرسین
صفر تا صد نقشه راه دیجیتال مارکتینگ برای مدرسین که باید بدانید
دنیای جذاب و پر از رمز و راز بازاریابی دیجیتال یا همون دیجیتال مارکتینگ یک دنیای بزرگ و بی انتهاست تو این نوشتار قراره با هم قدم به قدم یاد بگیریم چطور میشه توی این دنیای شلوغ، حرفی برای گفتن داشت، دیده شد و مهمتر از همه، نتیجه گرفت. پس کمربندتو سفت ببند که سفرمون با دوره ساز تنها سایت ساز تخصصی برای مدرسین شروع کنیم شروع شد!
بذار خیلی ساده بگم: هر کاری که برای تبلیغ، فروش، معرفی محصول یا خدماتت، یا حتی فقط برای ارتباط با مشتریهات، از ابزارها و کانالهای دیجیتال (اینترنت، موبایل، شبکههای اجتماعی، موتورهای جستجو،پیامک و...) استفاده کنی، میشه دیجیتال مارکتینگ.
فکر کن قدیما برای تبلیغ چیکار میکردن؟ روزنامه، تلویزیون، بیلبورد... خب اینا هنوزم هستن، ولی دنیای دیجیتال یه زمین بازی کاملاً جدید با قوانین و امکانات خودش رو به وجود آورده. انگار که قبلاً فقط تو کوچه خودتون میتونستی داد بزنی، ولی الان یه بلندگوی جهانی دستته که صدات به هرجای دنیا که بخوای میرسه!
سوال خوبیه! اهمیت دیجیتال مارکتینگ روز به روز بیشتر میشه، چون:
مردم اینجا هستن! به دور و برت نگاه کن. چند نفر رو میبینی که سرشون تو گوشی نیست؟ مردم بیشتر وقتشون رو آنلاین میگذرونن. پس اگه میخوای دیده بشی، باید همونجایی باشی که مخاطبت هست.
هدفگیری دقیقتر: برخلاف تبلیغات سنتی که مثل شلیک با تفنگ ساچمهای به یه جمعیت بزرگه، تو دیجیتال مارکتینگ میتونی دقیقاً مخاطب هدفت رو نشونه بگیری. مثلاً بگی تبلیغ من فقط به خانمهای بین ۲۵ تا ۳۵ سال که ساکن تهران هستن و به آشپزی علاقه دارن نشون داده بشه! این یعنی هدر رفت کمتر بودجه و بازدهی بیشتر.
قابل اندازهگیری بودن: این یکی از قشنگترین بخشهاشه! تو دقیقاً میتونی بفهمی چند نفر تبلیغت رو دیدن، چند نفر روش کلیک کردن، چند نفر وارد سایتت شدن، چند نفر خرید کردن و... این اطلاعات مثل یه گنج میمونه که بهت کمک میکنه بفهمی کجای کارت درسته و کجارو باید بهتر کنی. تو تبلیغات سنتی این دقت تقریباً صفره!
تعامل دوطرفه: دیگه دوره پیامهای یکطرفه تموم شده. تو شبکههای اجتماعی میتونی با مخاطبت حرف بزنی، نظرشو بپرسی، به سوالاش جواب بدی و یه رابطه واقعی بسازی. این اعتماد ایجاد میکنه و مشتری رو وفادار میکنه.
هزینه مقرونبهصرفه: شروع دیجیتال مارکتینگ میتونه خیلی کمهزینهتر از تبلیغات سنتی باشه. لازم نیست حتماً بودجههای میلیاردی داشته باشی. با یه استراتژی درست، حتی با بودجه کم هم میتونی نتایج خوبی بگیری.
سرعت و انعطافپذیری: دنیای دیجیتال سریعه. میتونی یه کمپین رو سریع راهاندازی کنی، نتایجش رو ببینی و اگه لازم بود، سریع تغییرش بدی. این انعطافپذیری تو دنیای پر تغییر امروز خیلی مهمه.
برندسازی: حضورتو فضای آنلاین به ساخت و تقویت برندت کمک میکنه. میتونی داستان برندت رو تعریف کنی، ارزشهات رو نشون بدی و یه تصویر حرفهای و قابل اعتماد از خودت بسازی.
دنیای دیجیتال مارکتینگ پر از روشها و کانالهای مختلفه. مثل یه جعبه ابزار میمونه که هر ابزاری برای یه کاری خوبه. مهم اینه که بدونی کی و کجا از کدوم ابزار استفاده کنی. مهمترینهاش اینان:
تحلیل مداوم نتایج و بهینهسازی کمپینها.
تکنیکهای مؤثر:
تکنیکهای مؤثر:
سنجش نتایج کمپین.
حالا که با ابزارها آشنا شدیم، چطوری شروع کنیم؟ یه نقشه راه کلی میتونه این شکلی باشه:
اهدافت رو مشخص کن (مقصد کجاست؟): دقیقاً میخوای به چی برسی؟ افزایش فروش؟ افزایش بازدید سایت؟ جمعآوری لید (اطلاعات مشتریان بالقوه)؟ افزایش آگاهی از برند؟ اهدافت باید SMART باشن: مشخص (Specific)، قابل اندازهگیری (Measurable)، دستیافتنی (Achievable)، مرتبط (Relevant) و زمانبندیشده (Time-bound). مثلاً: "افزایش ۲۰ درصدی فروش آنلاین طی ۶ ماه آینده". برای اینکار میتونی از OKR استفاده کنی
مخاطب هدفت رو بشناس (برای کی داری کار میکنی؟): مشتری ایدهآل تو کیه؟ سنش؟ جنسیتش؟ شغلش؟ علایقش؟ مشکلاتش؟ چه نیازهایی داره که تو میتونی برطرف کنی؟ هرچی مخاطبت رو بهتر بشناسی، پیامهات مؤثرتر میشه. ساختن "پرسونای مخاطب" اینجا خیلی کمک میکنه.
کانالهای مناسب رو انتخاب کن (از کدوم مسیر بریم؟): بر اساس اهداف و شناختی که از مخاطبت داری، تصمیم بگیر کدوم یک از روشهایی که گفتیم (SEO، SMM، ایمیل و...) برات مناسبتره. لازم نیست از همون اول تو همه کانالها فعال باشی. با یکی دو تا کانال کلیدی شروع کن.
استراتژی محتوا رو تدوین کن (چی بگیم؟): بر اساس نیاز مخاطب و کانالهایی که انتخاب کردی، برنامهریزی کن که چه نوع محتوایی، کی و کجا منتشر کنی. یادت نره، محتوا باید ارزشمند و جذاب باشه.
بودجهات رو تعیین کن (بنزین چقدر داریم؟): چقدر میخوای برای دیجیتال مارکتینگ هزینه کنی؟ بودجهات رو بین کانالهای مختلف تقسیم کن.
شروع کن و اجرا کن (بزن بریم!): کمپینهات رو راهاندازی کن، محتوات رو منتشر کن، تبلیغاتت رو شروع کن...
نتایج رو اندازهگیری و تحلیل کن (کیلومترشمار رو نگاه کن!): با استفاده از ابزارهای تحلیلی (مثل Google Analytics که تو آخرین آپدیت حساب های ایرانی با مشکل مواحه شدن!) مدام بررسی کن که عملکردت چطوره. کدوما خوب جواب داده؟ کدوما نه؟ چرا؟برای این کار میتونی از KPI استفاده کنی
بهینهسازی کن و تکرار کن (فرمون رو تنظیم کن!): بر اساس دادههایی که به دست آوردی، استراتژیهات رو اصلاح کن. کارهایی که خوب جواب داده رو تقویت کن و اونایی که نتیجه نداده رو تغییر بده یا حذف کن. دیجیتال مارکتینگ یه چرخه مداوم از یادگیری و بهینهسازیه.
یه رستوران محلی: میتونه روی SEO محلی کار کنه تا وقتی کسی سرچ میکنه "بهترین پیتزا فروشی نزدیک من"، پیداش کنن. تو اینستاگرام عکسهای جذاب از غذاهاش بذاره، مسابقه برگزار کنه و با مشتریهاش تعامل کنه. لیست ایمیل مشتریهاشو جمع کنه و پیشنهادهای ویژه براشون بفرسته.
یه فروشگاه آنلاین لباس: روی SEO برای کلمات کلیدی مثل "خرید مانتو تابستانی" کار کنه. از تبلیغات گوگل (SEM) برای نمایش محصولاتش به کسایی که دنبال خرید آنلاین لباس هستن استفاده کنه. با اینفلوئنسرهای مد همکاری کنه. کمپینهای ایمیل مارکتینگ برای معرفی کالکشنهای جدید و تخفیفها راه بندازه. بازاریابی محتوا انجام بده (مثلاً مقالاتی در مورد ست کردن لباسها).
یه شرکت نرمافزاری B2B (که به کسبوکارهای دیگه خدمات میده): تمرکزش رو بذاره روی لینکدین برای ارتباط با مدیران شرکتها. محتوای تخصصی (مقالات، وبینار، کیس استادی) تولید کنه تا خودش رو به عنوان یه متخصص نشون بده (Content Marketing). روی SEO برای کلمات کلیدی مرتبط با خدماتش کار کنه. از ایمیل مارکتینگ برای پرورش لیدها (Nuturing) استفاده کنه.
دنیای دیجیتال مارکتینگ خیلی سریع تغییر میکنه. برای اینکه تو سالهای آینده حرفی برای گفتن داشته باشی، باید روی این مهارتها تمرکز کنی:
تحلیل داده (Data Analysis): توانایی خوندن و فهمیدن دادهها، تشخیص روندها و گرفتن تصمیمهای درست بر اساس اونها، روز به روز مهمتر میشه. باید بتونی با ابزارهایی مثل Google Analytics راحت کار کنی و معنی عددها رو بفهمی.
درک هوش مصنوعی (AI Literacy): لازم نیست حتماً متخصص AI بشی، ولی باید بفهمی هوش مصنوعی چطور داره بازاریابی رو تغییر میده (مثلاً در شخصیسازی، تولید محتوا، تبلیغات هوشمند) و چطور میتونی از ابزارهای مبتنی بر AI به نفع خودت استفاده کنی.
بازاریابی ویدئویی (Video Marketing): ویدئو پادشاه محتواست و این روند ادامه داره. توانایی تولید (یا حداقل برنامهریزی و مدیریت تولید) ویدئوهای جذاب و کوتاه برای پلتفرمهای مختلف خیلی مهمه.
تولید محتوای چندوجهی (Multimedia Content Creation): دیگه فقط نوشتن کافی نیست. باید بتونی ایدههای محتوایی رو به فرمتهای مختلف (متن، تصویر، ویدئو، صوت) تبدیل کنی و یه داستان منسجم رو در کانالهای مختلف روایت کنی.
تخصص در SEO و SEM: اینها پایههای دیجیتال مارکتینگ هستن و همیشه مهمن، ولی باید با الگوریتمهای جدید و تکنیکهای روز آپدیت باشی.
هوشمندی در شبکههای اجتماعی (Social Media Savvy): فقط پست گذاشتن کافی نیست. باید بتونی جامعه بسازی، تعامل واقعی ایجاد کنی، روندهای جدید رو تشخیص بدی و از قابلیتهای هر پلتفرم به بهترین شکل استفاده کنی.
تمرکز بر تجربه مشتری (Customer Experience - CX): دیگه فقط فروش مهم نیست، کل سفر مشتری از اولین برخورد تا بعد از خرید مهمه. باید بتونی یه تجربه روان، شخصیسازیشده و لذتبخش برای مشتری ایجاد کنی.
تفکر استراتژیک (Strategic Thinking): بتونی تصویر بزرگ رو ببینی، اهداف بلندمدت تعیین کنی و یه نقشه راه منسجم برای رسیدن به اونها طراحی کنی.
انعطافپذیری و یادگیری مداوم (Adaptability & Continuous Learning): این شاید مهمترین مهارت باشه! دنیای دیجیتال هر روز عوض میشه. باید تشنه یادگیری باشی و بتونی خودت رو سریع با تغییرات وفق بدی.
مهارتهای نرم (Soft Skills): ارتباط مؤثر، کار تیمی، حل مسئله، خلاقیت و مدیریت زمان هم مثل همیشه حیاتیان.
خیلیها تو شروع کار این اشتباهات رو میکنن. حواست باشه تو دامشون نیفتی:
کپی کردن کورکورانه از رقبا: بدون اینکه بفهمی چرا اونها دارن اون کارو میکنن و آیا برای تو هم مناسبه یا نه.
هیچوقت یادگیری رو متوقف نکن: همونطور که گفتم، این حوزه مدام در حال تغییره. وبلاگهای معتبر رو دنبال کن، تو وبینارها شرکت کن، دورههای آموزشی ببین و همیشه بهروز بمون.
این مطالبی را که با هم مرور کردیم، چکیدهای از دانش و تجربیات منتشر شده توسط معتبرترین مراکز و افراد فعال در حوزه دیجیتال مارکتینگ در سطح جهانیه پس تا میتونی خودت به روز نگهدار که کلید موفقیت همینه. منابعی مثل:
مطمئن باش اطلاعاتی که اینجا خوندی، بر اساس اصول پذیرفته شده و تجربیات موفق در این حوزه است و سعی کردم با زبانی ساده و خودمونی برات تعریفشون کنم تا حس نکنی داری یه متن خشک و بیروح ماشینی میخونی.
دنیای دیجیتال مارکتینگ شاید اولش کمی ترسناک و پیچیده به نظر بیاد، ولی وقتی اصولش رو یاد بگیری و قدم به قدم پیش بری، میبینی که چقدر میتونه قدرتمند و نتیجهبخش باشه. مهمترین چیز اینه که شروع کنی، یاد بگیری، تست کنی، اشتباه کنی، دوباره یاد بگیری و هیچوقت متوقف نشی. اینجا دوره ساز تنها سایت ساز تخصصی برای مدرسین.
: مقاله بعدی
هنر ظریف برنامه ریزی 0 تا ۱۰۰ برنامه ریزی اصولی